1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):
Strz. Zygmunt Czerniak, 38 lat, technik mechanik, żonaty; [nr poczty polowej] 193.
2. Data i okoliczności zaaresztowania:
Aresztowany zostałem 21 grudnia 1939 r. na dworcu kolejowym w Wołkowysku. Wydał mnie w ręce policji NKWD przysłuchujący się rozmowie Żyd narodowości polskiej. Na terenie Polski zajętej przez ZSRR znalazłem się z powodu spraw rodzinnych.
3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:
Więzienia w Wołkowysku, Homlu i Orszy. Obozy pracy w Kotłasie, Czeremsze i Kiwerze. Obozy te leżą w [obwodzie] archangielskim.
4. Opis obozu, więzienia:
Więzienie w Wołkowysku: prycze, sienniki, koce, bielizna, naczynia do strawy aluminiowe. Wszystko to pozostało po polskich władzach więziennych. Dbano o zachowanie czystości. Wyżywienie jednostajne i niedostateczne. Więzienia w Homlu i Orszy: kompleksy budynków jedno-, dwu- i trzypiętrowych, murowanych, starych, ogrodzonych wysokim murem i silnie strzeżonych, mieszczących po kilka tysięcy więźniów. Oprócz bielizny brak wszelkiej pościeli więziennej. Spanie, siedzenie na własnej odzieży. Z powodu przepełnienia spanie w pozycji bocznej lub półsiedzącej na posadzce cementowej lub podłodze na górnych piętrach. Wilgoć, brud i brak powietrza. Łaźnia z parownią raz na dwa tygodnie. Spacer po podwórzu więziennym, 20 min dziennie.
5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:
Polaków starano się umieszczać w oddzielnych celach więziennych. W obozach pracy nie czyniono różnicy. Przewaga procentowa Ukraińców i Białorusinów. Siedział w więzieniu lub odbywał karę w obozie pracy razem kołchoźnik, bandyta, wojskowy, uczony, minister. Okradanie i terroryzowanie przez recydywistów i wszelki rosyjski element przestępczy, który wspomagał się i tworzył jakby oddzielną kastę.