STEFAN SOWIŃSKI

1. Dane osobiste:

Porucznik służby stałej, saper Stefan Sowiński, ur. w 1906 r., Warszawa.

2. Data i okoliczności aresztowania:

10 lipca 1940 r. wywieziony jako internowany z Litwy, Kalwaria, do ZSSR, Kozielsk.

3. Nazwa obozu, więzienia, miejsca przymusowych robót:

Kozielsk, ZSSR; Griazowiec (k. Wołogdy), ZSRR.

4. Opis obozu, więzienia itp.:

[Kozielsk:] Były klasztor – budynki murowane lub drewniane, brudne, zapluskwione, ciemno.

[Griazowiec:] Początkowo pod gołym niebem, potem w barakach drewnianych z dachem, bez ścian.

5. Skład jeńców, więźniów, zesłańców:

[Kozielsk:] Większość stanowili oficerowie i kompania Policji Państwowej.

[Griazowiec:] Oficerowie, podoficerowie, podchorążowie, szeregowi, policja.

6. Życie w obozie, więzieniu itp.:

Monotonne, przeplatane wiadomościami ze świata z zawsze spóźnionych gazet rosyjskich, praca na własną korzyść (w obozach gospodarka żywnościowa była w rękach internowanych).

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

Wrogo nastawione do wszystkiego, co polskie. Chyba żeby to Polska była autonomią ZSSR, o czym zresztą każdego zapewniano, że tak będzie. Częste przesłuchania, przeważnie wieczorem lub w nocy.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

W obu obozach były szpitale, gdzie prócz lekarzy i lekarek sowieckich pracowali nasi lekarze i personel pomocniczy. Śmiertelność w obu obozach mała, liczbowo nie pamiętam.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodziną?

Do czerwca 1941 r. otrzymywano listy przez pocztę sowiecką bardzo nierównomiernie. Przez cały czas (od 10 lipca 1940 r. do 1 czerwca 1941 r.) otrzymałem jedną kartkę z Warszawy i dwie z Wilna.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?

29 sierpnia 1941 r. w Griazowcu, na skutek amnestii. 4 września 1941 zameldowałem się w Tatiszczewie w 5. Dywizji Piechoty.